Onkruid | Tekst: Mirre Bots. Foto’s: Lennert van der Veer |
Bouwen op de kracht van je innerlijke wijsheid
Intuïtie is eigenlijk niets anders dan innerlijke wijsheid, aldus auteur Carolina Bont, en gaat in deze tijd steeds meer meedoen. Waarom juist nu? Omdat we er met alleen onze rationele vermogens niet komen en hersenonderzoek steeds meer bevestigt dat als de linker en rechter hersenhelft samenwerken we tot meer in staat zijn. Bovendien is er een grote behoefte aan wijze leiders.
Carolina Bont is voor Onkruid lezers geen onbekende. Wegens drukte stopt ze nu met de column, waarin ze jarenlang allerlei vragen van lezers beantwoordde. Vorige maand verscheen haar laatste bijdrage in Onkruid. Een goede aanleiding voor een lang gesprek tussen Carolina en Mirre, en een paar welge meende laatste adviezen voor alle lezers die al die jaren haar goede raad ter harte namen.
De vragen die Carolina in de loop der jaren in Onkruid beantwoordde waren heel verschillend, maar gingen altijd over persoonlijke situaties. Carolina: “Het waren vaak vragen naar inzicht in een bepaalde situatie. Men ervoer een bepaalde belemmering en wilde graag weten hoe die op te ruimen was. Veel aan bod kwamen ook intuïtie, hooggevoeligheid en de aura. Zo kan ik me nog goed een vraag herinneren van iemand die vertelde dat een aurafotografe in de gemaakte foto meende te zien dat zij binnenkort dood zou gaan. Dat leidde logischerwijs tot veel angst en ongerustheid bij haar. Het is een manier van auralezen die nergens op slaat. Wat dat betreft is er heel wat kaf onder het koren. ”
Ook de discussies over wat intuïtie nu precies is, zijn volgens haar vaak onhelder. “Zo worden intuïtie en rationaliteit nogal eens tegenover elkaar gezet als twee verschillende grootheden die elkaar in de weg zitten, maar ze vinden juist in de samenwerking hun kracht. Je ratio heeft de intuïtie nodig en je intuïtie de ratio. Door beide aan bod te laten komen, komen ze beter tot hun recht.” Ze geeft een voorbeeld. “Je kunt een huis zoeken en bij een bepaald huis ervaren dat dit een goede plek voor je is en dan heel enthousiast worden om daar te gaan wonen, maar dan nog is het verstandig om ook uit te laten zoeken hoe het er onderhoudstechnisch voorstaat.”
“De ratio is het analytisch vermogen om rationeel te denken: van A naar B naar C; hiermee kom je erachter hoe iets in elkaar zit. Dit vermogen is gebaseerd op informatie die er al is, het brengt op zich niets nieuws voort. De intuïtie daarentegen is associatief, veroorzaakt bepaalde gedachtesprongen, waardoor je opeens op nieuwe ideeën kunt komen Een goed voorbeeld van iemand die beide gebruikte, vind ik Einste in. Volgens zijn zeggen waren zijn invallen vaak intuïtief, maar om het uit te werken gebruikte hij rationele analyses. ”
Hoe zou jij intuïtie definiëren?
“Intuïtie is eigenlijk niets anders dan je innerlijke wijsheid. Waar het om gaat, is hoe je daar beter naar kunt luisteren. Hoe herken je de signalen én hoe interpreteer je ze? Zodat je er meer mee kunt doen zowel in je persoonlijke leven als in je werk. Intuïtie heeft betrekking op inzichten, die vaak onverwacht en spontaan opkomen. Maar je intuïtie kan zich ook voordoen tijdens een drukke vergadering of in dromen. Wat helpt om je intuïtie te ervaren, is als je goed in je lichaam zit en stil bent. Zo was ik twee jaar geleden met mijn man in de Amazone, waar we tochten door de jungle maakten onder begeleiding van een inheemse indiaanse vrouw. We gingen dan om vier uur ‘s ochtends in het donker ·in een bootje het water op en waren heel lang stil. Daardoor zagen we niet alleen talloze lichtjes op het water, die de ogen van alligators bleken te zijn, maar lieten zich ook allerlei andere dieren zien, waaronder prachtige vogels. We hoorden geluiden, zachte fluisteringen, ondergingen de betoverende sfeer. Vier maanden daarvoor waren er ook mensen met zo ‘n tocht mee geweest, maar die waren achteraf heel ontevreden. Ze hadden niks beleefd. Maar, zo vertelde de indiaanse, ze hadden alleen maar zitten praten over hun relaties en de zaak. Ze waren eigenlijk meer thuis dan op die boot. En dan lukt het natuurlijk niet. Belangrijk voor intuïtie is datje in het moment kunt zijn. Dat je niet voortdurend in je hoofd aan het kletsen bent of allerlei oordelen hebt, want dan vang je de signalen van je intuïtie niet op. Vervolgens heb je zelfkennis nodig om die signalen juist te interpreteren. Als je onmiddellijk een hekel hebt aan een bepaald persoon, dan kun je zeggen : oh, dat is mijn intuïtie, maar het kan evengoed zijn dat deze je doet denken aan een naar persoon uit je verleden. Maar andersom kan ook: dat je direct een wantrouwen voelt bij een bepaalde situatie of persoon, maar dit wegwuift. Goed is om daar helderheid over te hebben. Het adagium van Socrates: ik weet wat ik weet en ik weet wat ik niet weet, blijft hierbij zeer van toepassing. Je moet kritisch zijn op jezelf zonder je innerlijke stroom te belemmeren. ”
Daar vraag je nogal niet wat, want zo simpel is dat niet?
“Het begint bij bewustzijn, bewust zijn bij wat er is. Door steeds meer op te letten: wat doe ik eigenlijk met mijn intuitie, ga je deze herkennen. Door haar te herkennen m,aak je haar sterker. Intuïtie zorgt voor een holistische visie, maar je moet haar kunnen voelen en beleven, wil je je er ook naar gaan gedragen. Het is net als met liefde. Pas als het een intieme evaring wordt, ga je je ernaar gedragen.”
Intuïtie wordt ook wel het zesde zintuig genoemd. Waarom is dat zo?
“Intuïtie gaat voorbij het alledaagse bewustzijn, zij bestaat onder andere uit onbewuste waarnemingen die op een gegeven moment versneld naar buiten komen. Het gaat soms echter ook verder dan dat. Mensen kunnen ook iets aanvoelen of dingen weten die ze eigenlijk niet kunnen weten. Omdat dat rationeel niet te verklaren is, noemt men het het zesde zintuig. Maar meestal heb je onbewust iets opgevangen en legt je intuïtie een bepaalde verbinding. Je moet niet vergeten dat we voortdurend heel veel informatie opslaan. Ons intuïtieve vermogen kan, als we ervoor open staan, ons ineens het totale plaatje laten zien. Alles valt dan als een puzzel in elkaar. Zo ontstaat er een intuïtief inzicht. Intuïtie kun je ontwikkelen, er valt voortdurend iets in bij te leren.”
Hoe komt het volgens jou dat intuïtie de laatste jaren steeds meer geaccepteerd wordt?
“Dat heeft met diverse dingen te maken. Er is steeds zoveel informatie beschikbaar over allerlei zaken dat het vaak onmogelijk is om er allemaal kennis van te nemen. Meer kennis leidt niet noodzakelijkerwijs tot betere beslissingen. Intuïtie kan dan als een soort adviseur dienen. Ik werk met leidinggevenden uit het bedrijfsleven en zij vertellen me dat in het verleden intuïtie nodig was door een gebrek aan informatie, terwijl deze hen nu de weg wijst in een teveel aan informatie.
Iets anders is dat door hersenonderzoek meer bekend geworden is over andere soorten intelligenties dan de analytische. Er bestaat ook zoiets als sociale, emotionele en intuïtieve intelligentie. En uit de positieve psychologie die zaken als liefde, creativiteit en verbondenheid onderzoekt, blijkt dat deze verschillende intelligent ies van belang zijn om gelukkig en succesvol te leven. Wijsheid overstijgt intelligentie en, zoals gezegd, is intuïtie wijsheid van binnenuit. Wat misschien ook meespeelt, is dat de wereld wijze leiders nodig heeft om tot nieuwe oplossingen te komen. In de huidige regeringen zitten veel hoogopgeleide, analytisch geschoolde mensen, zij denken te veel in een oud stramien en daarmee beperk je de op lossingen voor de mondiale crises. Onze overleving en succes hangen af van het integreren van onze logische met onze intuïtieve kant. Zo kunnen we toewerken naar een economisch en financieel stelsel dat duurzaam is en mondiale rechtvaardigheid met zich meebrengt.”
Intuïtie is volgens Bont ook in de communicatie belangrijk. Je staat dan meer open voor allerlei signalen. “Uit onderzoek blijkt dat managers driekwart van hun beslissingen intuïtief nemen en dat ze daar in tachtig procent van de geval len tevreden over zijn. De methode die ik aan mijn cursisten leer, vergroot niet alleen hun intuïtie, maar ook hun empatisch vermogen evenals het vermogen om negatieve gedachten los te laten en positieve gevoelens toe te laten.”
Hoe kun je intuïtie oefenen?
“Een belangrijke voorwaarde is om steeds meer in het heden te zijn. Alleen in het moment kun je je intuïtie opmerken. Verder is het, zoals ik al zei, belangrijk dat je herkent wanneer je je intuïtie gebruikt. Denk er eens over na, schrijf er wat over op. Ook is het belangrijk om ontspannen aandacht voor jezelf en voor anderen te hebben en daarbij ook op je lichaam te letten : hoe zit ik erbij? Adem ik rustig? Staan mijn voeten op de grond? Probeer verder een spons te zijn voor zintuiglijke indrukken. Karel Appel is daar een mooi voorbeeld van. Voordat hij aan een schilderij begon, dwaalde hij uren door New Vork en snoof hij alle kleuren, geuren en geluiden op. Wanneer je dat kunt, sta je meer open voor wat er om je heen en in de communicatie gebeurt.”
Maar dat houdt tegelijkertijd in dat er veel meer prikkels binnenkomen en heel veel mensen zijn al zo prikkelgevoelig?
“Dat klopt. Te veel prikkels maakt prikkelbaar. Daarom moet je ook leren om selectief open te staan. Dat betekent contact houden met jezelf, met je intuïtieve kern. Stel je bijvoorbeeld je uitstraling voor met licht en kleuren. En zeg vervolgens tegen jezelf: dit is mijn energie. Echt, dat helpt al. Zorg ervoor dat je contact houdt met een krachtplek in jezelf. Wat daarbij helpt, is om iets te visualiseren wat die krachtplek symboliseert of letterlijk een plaatje bij je te hebben, waardoor je er weer contact mee maakt. Zo was er een manager die altijd een foto van een zeemeeuw in de blauwe lucht bij zich droeg om zichzelf daaraan te herinneren.
Wat ook kan helpen om niet door prikkels overspoeld te raken, zijn de energetische technieken voor bescherming – geïnspireerd op oude taoïstische technieken – zoals ik in mijn boeken beschrijf. Want het vreemde feit doet zich voor dat wij onze spullen heel goed beschermen. We zetten overal sloten op en onze computers beschermen we met allerlei programma’s en filters, maar wat onze eigen uitstraling betreft laten we alles maar binnenkomen. We moeten beseffen dat wij energetische wezens zijn die met elkaar in verbinding staan. Dus is het belangrijk dat je jezelf beschermt. Je intuïtie is je innerlijk kompas om in balans te blijven. Zorg dat je in je eigen ruimte blijft en je energie helder houdt, terwijl je toch open blijft voor wat er om je heen gaande is. Dan blijf je in contact met je intuïtieve kracht.”
En met dit laatste advies nemen we afscheid van Carolina, in ieder geval voorlopig. Want haar agenda is nog veel te vol om het echt rustiger aan te gaan doen. We zullen vast nog wel van haar horen: achter de schermen, via haar boeken en natuurlijk via het door haar alweer bijna vijfentwintig jaar geleden opgerichte Centrum voor Effectieve Intuïtie.
